Categoriearchief: Stille Week

Artikel, Christelijk geloof, Christendom, Cultuur, Film, Geloof, God, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Klassieke muziek, Kunst, Kunstgeschiedenis, Liedkunst, Lijdenstijd, Muziek, Opera, Pasen, Passie, Pastoraat, Sonotheologie, Stille Week, Theologie, Vocaal, Wijsheid, Youtube

Mijn liefde voor muziek (3) – Parsifal

“Onverminderd worstelt de mensheid met liefde, angst en verlies.” Deze grote woorden trekken mijn aandacht in de Volkskrant , alweer een tijdje geleden, klik hier. Ze staan er ter introductie van een artikel over de

Martha Nussbaum (2010 via Wikipedia)

Amerikaanse en veel gelauwerde filosofe Martha Nussbaum.  Zij is een hartstochtelijk pleiter voor de “zachte krachten”. Het belang van kunst, taal, geschiedenis en filosofie kan voor haar niet genoeg benadrukt worden.
Schoonheid, troost, levenswijsheid,  aandacht voor het wonderlijke vormen voor mij een klankbord en oase te midden van het soms rauwe, pijnlijke, harde en onverschillige leven.

Samenvatting van het leven

Heb je dat weleens bij jezelf bedacht dat jij als mens onverminderd worstelt met liefde, angst en verlies? Ik vind het een sterke samenvatting van het menselijk leven. Draait het in wezen niet om deze drie woorden, liefde, angst en verlies in het leven van alledag, het heden, het verleden, de toekomst?

Als 19jarige zou ik anders tegen deze samenvatting aankijken dan nu als 48jarige. Toch vermoed ik dat in mijn onderbewustzijn meer hiervan begreep, toen ik een opera voor het eerst in mijn leven gehoord had. Opera lijkt misschien op een hoop muzikaal gekrakeel en -gil.  Echter, de diepere lagen in de verhalen en vooral ook in de muziek maken opera tot een Fundgrube voor psychologische doorzichten. Hoe dan ook, eerst maar mijn prille ervaringen met opera in 1992.

Goede Vrijdag 1992

Als jongeling kreeg ik de smaak van concertbezoek pakken nadat ik met klasgenoten voor het eerst in het Concertgebouw was geweest Lees verder Mijn liefde voor muziek (3) – Parsifal →

Artikel, Atheïsme, Bijbel, Christelijk geloof, Christendom, Confessioneel-Credo, Cultuur, Geloof, God, Goede Vrijdag, Iconografie, Jezus Christus, Kerkgeschiedenis, Kunst, Kunstgeschiedenis, Lijdenstijd, Missionair, Pasen, Passie, Schilderkunst, Stille Week

Passie en Pasen in de kunst (5) – Picasso

Stof van de ziel blazen

Door de kunst wordt het stof van ons dagelijks leven van onze ziel geblazen, zo zei de Spaanse schilder Pablo Picasso (1881-1973). Hij heeft met zijn beeldhouw- en schilderkunst vele kunstenaars geïnspireerd, mede door een belangrijke bijdrage te leveren aan de moderne kunst waarvan het kubisme er één is. Het kubisme is te herkennen aan het gebruik van geometrische vormen als bol, kegel en vierkant in een driedimensionale setting. De schilder kijkt met een nieuw perspectief, o.a. de waarneming met één oog waarmee dieptewerking anders is. Probeer dat meer eens uit.
Daarnaast heeft Picasso veel bijgedragen aan het expressionisme waar de innerlijke visie en emoties van de kunstenaar ongegeneerd alle ruimte krijgt op het schilderdoek.

Afkeer

Het schilderij van Picasso dat ik hier de aandacht wil brengen, werkt ook met die wat vervreemdende perspectieven alsook met het expressieve  en het kubistische. Daarbij: het wil het stof van de ziel blazen.

Picasso – Crucifixión (1930)

 

We zien wat menselijke gedaanten, dobbelstenen, kledingstukken, doeken, speren, feestartikelen, de zon met een zonnebril, de maan die vooral groen uitslaat. Bepaalde figuren zijn groot afgebeeld, andere weer kleiner tot heel klein, zoals de ridder op het paard en de figuur die op een ladder een spijker timmert. Lichaamsdelen als benen zitten niet Lees verder Passie en Pasen in de kunst (5) – Picasso →

Alexanderkerk, Christendom, Film, Geloof, God, Jezus Christus, Kerk, Lijdenstijd, Missionair, Pasen, Passie, Pastoraat, Protestantse Kerk in Nederland, Rotterdam, Stille Week, Videoclip

Kaarsvlam – Estafette

Begin van de kaarsvlam-estafette (fragment uit het filmpje)

Afgelopen week hebben ruim 50 mensen meegedaan met de Kaarsvlam-Estafette.  Met de vlam van Paaskaars begin ik de estafette en geef de vlam virtueel aan iemand anders door.

Alle filmpjes zijn door een tweetal gemeenteleden aan elkaar gelast. Ruim 4,5 minuut aan film. Als soundtrack hoor je het prachtige en intieme lied “Als alles duister is” uit de Taizé-gemeenschap vertolkt door Sela.

Het resultaat zie je hieronder, nu met een nieuw slot waar de Paaskaars wordt aangestoken:

Lees verder Kaarsvlam – Estafette →

Christendom, Cultuur, Geloof, Humor, Jezus Christus, Kerk, Kerkdienst, Pasen, Passie, Preek, Satan, Stille Week, Theologie, Zunderdorp

Paaslach – de duif en 1 Aprilgrap

“Buddy Christ” uit de film Dogma.

Vandaag Eerste Paasdag – het heerlijke feest waar christenen herdenken en vieren dat Jezus Christus is opgestaan. Een van de heel oude tradities in de kerk de risus paschalis, de Paaslach. Het was in de Middeleeuwen een goed gebruik de lach in de kerk op te wekken. De bevrijdende lach om de duivel uit te lachen. Want Jezus is opgestaan. De duivel is verslagen. De dood ook.
Na een periode van 40 dagen vasten en voorbereiding is de grap een sterk ventiel om de spanning af te bouwen, om ontspannen Pasen te vieren.
De priester ging te midden van het kerkvolk staan en vertelde een komisch verhaal of een goede (kerk)mop.

De onderstaande mop heb ik verteld vanmorgen in de dorpskerk van Zunderdorp waar ik predikant ben; de bron van de mop weet ik niet meer:

Duif in de kerk

Als de dominee de kerk binnenloopt, ziet hij dat de koster met allemaal netten in de weer is. Lees verder Paaslach – de duif en 1 Aprilgrap →

Christendom, Cultuur, Fotografie, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kerk, Kerkgeschiedenis, Kerkklanken, Kunst, Lijdenstijd, Meditatie, Pasen, Passie, Pastoraat, Stille Week, Theologie, Tweede Wereldoorlog, Zunderdorp

Overrompelend (Pasen in Dachau)

4 reacties

Blik uit het raam van een barak in concentratiekamp Dachau (foto: R.J. van Amstel)

Soms kun je dat hebben: overrompelende kunst. Een muziekstuk, een liedje op de radio, een schilderij, een tekening, een ruimte, een beeldhouwwerk, een foto – je wordt werkelijk in de houdgreep genomen door het kunstwerk. Het laat je niet meer los en kerft zich in het behang van je ziel. Zoiets gebeurde mij vorig jaar tijdens een vakantie in Zuid-Duitsland. Ik heb onder andere het concentratiekamp Dachau vlakbij München bezocht. In de Tweede Wereldoorlog hebben daar vele joden een gruwelijke dood gevonden.

Het lopen door het hek met daarboven de woorden “Arbeit macht frei” doet wat met me. Op het immens grote binnenplein zie ik rechts grote gebouwen waar Lees verder Overrompelend (Pasen in Dachau) →

Christendom, DmB St. Diensten-met-Belangstellenden, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kerk, Lijdenstijd, Monitor, Passie, Stichting DmB, Stille Week

Met muziek de nacht in

De wachtkamer van de dokter of de tandarts heeft altijd iets typisch, vindt u niet? Je komt binnen. De stoelen zijn gevuld met andere wachtenden. Je stamelt “goededag” en zoekt een plekje. Je kijkt naar de andere bezoekers. Ze kijken terug; gauw doe je je ogen de andere kant op of je lacht vriendelijk. Achter de deur horen we vaag wat stemmen. Iedereen wacht het moment af dat de deur van de spreekkamer opengaat en een naam wordt genoemd. De sfeer in zo’n wachtkamer lijkt dan even op te veren en zodra de deur weer gesloten is, komt dat typische sfeertje terug.
 Lees verder Met muziek de nacht in →

Christendom, Geloof, God, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kerk, Kunst, Lijdenstijd, Pasen, Stille Week

Met twee handen

Hoofdingang van de Andrë Kirche in Salzburg
Hoofdingang van de Andrä Kirche in Salzburg

Onder de indruk zijn van iets moois én vergeten een foto daarvan te maken. Dat was me gebeurd tijdens een vakantie in Oostenrijk in 2002. Het was regenachtig. De auto parkeerde ik op een parkeerterrein nabij een kerk in Salzburg. Met de paraplu boven het hoofd van Mariëtte en mij liepen we het godshuis binnen. Het was wat donker. Weinig kleur. Vooral grijs. We liepen de kerk door. En ergens aan de zijkant van de kerk hing een manshoog crucifix: donker-grijsgeverfd hout, drie hoofden boven elkaar. Eén bovenaan het kruis. Eén waar de balken elkaar kruizen. En één onderaan. Drie blauwgrijze, gelijke, wat groot uitgevallen, neutraal kijkende gezichten. De dwarsbalk van de crucifix werd gedragen door twee grote handen in dezelfde kleur als de gezichten. Ik weet niet wat er toen gebeurde – Lees verder Met twee handen →

Christendom, Geloof, God, Jezus Christus, Pasen, Passie, Protestantse Kerk in Nederland, Stille Week, Videoclip

Wat vieren we met Pasen?

Retourtje Israël - Spirit24 - wat vieren we met PasenMet Pasen ben je altijd vrij. Gezellig paasontbijten en paaseieren zoeken. Maar wat vieren we nou eigenlijk precies?!

Een informatieve aflevering van Spirit24, klik op onderstaande link

http://www.spirit24.nl/#!player/share/program:13315605/group:40002174

Nog één nachtje slapen (of: waken) en we vieren de opstand van Jezus Christus tegen de eeuwige dood.

ds Robert-Jan van Amstel, 19 april 2014

 

Bijbel, Christendom, DmB St. Diensten-met-Belangstellenden, Geloof, God, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kerk, Monitor, Pasen, Passie, Pastoraat, Stichting DmB, Stille Week

{Sei}zoen van God

Boom - Vier Seizoenen (bron Nexus-Wallpaper.com)
Vier seizoenen (copyright: www.nexus-wallpaper.com)

Er was eens een vriendelijke wedstrijd tussen vier zussen. Het ging om de vraag wie de mooiste van de vier was. Alle vier waren ze uitzonderlijk mooi. Tegelijk waren ze alle vier van nature compleet verschillend. De Winter, de oudste van de vier, was koud en afstandelijk en iedereen was bang voor haar. De Lente was van de vier de vriendelijkste en het meest geliefd. De Zomer was warm, maar had last van stemmingswisselingen. De vierde zuster, Herfst, was erg verlegen en liet niet zoveel van zichzelf zien.
Hun ouders, de Aarde en de Lucht, wilden hun keuze niet maken. Zij waren van mening dat alle vier de dochters even mooi van schoonheid waren. De dochters lieten zich niet van de wijs brengen en gingen op de bezoek bij de Zon. De Zon dacht even na en vroeg de vier zussen Lees verder {Sei}zoen van God →

Christendom, Facebook, Gedicht, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Jezus Christus, Kerk, Lijdenstijd, Meditatie, Pasen, Passie, Stille Week

Aswoensdag – oerknal of doornenkroon?

Op Facebook zie ik allemaal berichten voorbij komen, als: “De komende 40 dagen geen Feestboek/Facebook voor mij”. En ook op andere sociale media gaat de stekker er voor de gebruiker even uit. Ieder jaar gaat ook door mijn hoofd de gedachte of ik wel of geen Facebook/Twitter/Pinterest-stop moet maken de komende 40 dagen. En steeds opnieuw laat ik dat voorbijgaan. Ik kies voor een andere invulling van bezinning in deze periode tot aan Pasen.

Golgotha (Rodrigo Layug, 2012) Bron: Flickr
Golgotha (Rodrigo Layug, 2012) Bron: Flickr

De lijdenstijd of: de verstil(len)de, veertigdagen tellende tijd tot aan Stille Zaterdag, laat de mens volgen in het voetspoor van Jezus Christus richting het kruis op Golgotha. Vandaag is deze tijd van inkeer, van vasten, van bezinning begonnen: Aswoensdag. Op Aswoensdag laten (rooms-)katholieke en sommige protestantse gelovigen een kruisje van as op hun voorhoofd tekenen, het zogenaamde askruisje. De voorganger spreekt bij het maken van het askruisje deze woorden uit: “Gedenk, mens, dat je stof bent en tot stof zult wederkeren”. Deze woorden vinden we terug in het Bijbelboek Genesis, hoofdstuk 3, vers 19, als de eerste mensen Adam en Eva het Paradijs Eden moeten verlaten.
Naast deze woorden uit het boek Genesis kan de voorganger die het askruisje tekent ook andere woorden gebruiken, zoals Lees verder Aswoensdag – oerknal of doornenkroon? →

Bijbel, Christendom, Cultuur, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Iconografie, Jezus Christus, Kerkdienst, Kunstgeschiedenis, Pasen, Passie, Preek, Schilderkunst, Stille Week, Theologie

Passie en Pasen in de kunst (3)

De Heer is waarlijk opgestaan – wat een krachtige boodschap voor alle mensen, niet alleen anno 30, ook anno 2012.
Tijdens de Paaspreek gistermorgen in de Bethelkerk hier in Barendrecht heb ik deze icoon laten zien:

Een icoon is niet als kunstwerk an sich bedoeld, eerder een venster uitkijkend op de werkelijkheid van God. Een icoon is te zien als een gebed. In de verstilling van wat  er op het netvlies komt, lijkt het hart te reageren als een naald van een kompas. Het richt zich op die werkelijkheid achter de horizon van de icoon. Een cardiale focus, zou ik willen zeggen. Waar de ratio lijkt tasten naar de betekenis, neemt de gevoelstemperatuur juist toe.

In het koptisch Grieks lezen we bovenaan hè anastasis, de opstanding. In dit icoon worden twee momenten een mystieke eenheid gemaakt: nedergedaald tot in de dood ís Jezus’ opstanding uit de dood.
Jezus is als grootste figuur weergegeven. Hij trekt de aandacht, letterlijk. Lees verder Passie en Pasen in de kunst (3) →

Bijbel, Christendom, Cultuur, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kunstgeschiedenis, Meditatie, Pasen, Passie, Schilderkunst, Stille Week

Passie en Pasen in de kunst (2)

Deze Goede Vrijdag lees ik vanavond in de Bethelkerk, 19:30 uur in Barendrecht, delen uit het lijdensevangelie van Jezus Christus.  De meditatieve toespraak zal gaan over het vierde Kruiswoord van Jezus: “Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?” (Matteüs 27, vers 46; NBV2004-vertaling)
Ik had een schilderij kunnen kiezen waar Jezus aan het kruis hangt. Echter het schilderij van de Nederlander Hiëronymus Bosch (geboren als: Jeroen Anthoniszoon van Aken, c. 1450 – August 9, 1516) getiteld “Jezus wordt gekroond met doorns” (1490-1500) houdt mij bezig vandaag.

De scène die Bosch hier verbeeldt is te vinden in Matteüs 26, vers 28 en 29. Jezus is dan reeds ondervraagd door de burgemeester van Jeruzalem, Pilatus, en de hogepriester Kajafas. Eerstgenoemde ziet geen schuld in Jezus. Hij wil Hem laten gaan, maar daar wordt heftig tegen geprotesteerd. Uiteindelijk wast Pilatus zijn handen en zegt dat hij niet schuldig is aan de dood van deze man tegenover de menigte mensen: “Zie het zelf maar op te lossen” (Matteüs 26,24) Pilatus laat Jezus kruisigen na Hem eerst te willen geselen.
De Romeinse soldaten weten wel raad met Hem. Lees verder Passie en Pasen in de kunst (2) →