Categoriearchief: Kerkgeschiedenis

Artikel, Bijbel, Bijbelstudie, Christelijk geloof, Christendom, Confessioneel-Credo, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Godsbeelden, Heilige Geest, Hemelvaart, Jezus Christus, Kerk, Kerkgeschiedenis, Meditatie, Pinksteren, Theologie

Biografie van de Geest

Geen begin en eind

Waar begin ik aan…. een korte biografie schrijven over nota bene de heilige Geest van God. Hoe kan ik van een ongrijpbaar onderwerp iets tastbaars en mededeelzaams maken? Als biografieën een overleden persoon als onderwerp hebben, dan is er een begin en een einde. Er zijn ook (auto-)biografieën van en over (nog) levende personen. Het begin is er, het einde ligt in Gods horizon. Maar hoe doe ik dat als het gaat om de Geest die ooit begonnen is en geen einde kent, niet is te vatten in de menselijke tijdlijn?

Bladeren in de Bijbel

Beginnen met bladeren in de Bijbel is een goede start: de Geest van God komen we direct in het begin van de Bijbel tegen. Er is geen inleiding of voorwoord, ineens is de Geest daar, Genesis 1, vers 1:

In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. God zei: ‘Er moet licht komen,’ en er was licht. 

Een boek licht op, God schrijft geschiedenis (Foto: olena sergienko @unsplash)

Er is duisternis. Het levensboek van de schepping is nog dicht, alsof de Geest de eerste lezer wordt. Dan ineens knipt God (een) licht aan en het verhaal van God en onze wereld kan beginnen.

De Geest is dus ahistorisch, net als God Zelf: woordloos, zwevend, broedend, afwachtend, los van iedere tijdlijn en historie. Het Hebreeuwse, vrouwelijke (!) woord voor “geest” in het Oude Testament luidt ruach. Andere vertalingen zijn wind, luchtstroom, bezieling. Het woord is verwant met rawach. Dat is te vertalen als “ruiken” en ruiken doen we met onze neus.

In het Nieuwe Testament horen we van pneuma, Grieks voor “Geest”. Regelmatig is pneuma gepaard met het woord Hagion, “heilig”, zoals in Lucas 3, vers 22 waar we horen van de heilige Geest die in de gedaante van een duif op Jezus neerdaalt, als Hij gedoopt wordt door Johannes de Doper.

Bladerend tot aan het slot van het boek Openbaring, dan zijn we inmiddels 66 Bijbelboeken verder, horen we een sprekende Geest die samen met de bruid, de kerk, zegt: “Kom!” (Openbaring 22, vers 17)

Hij heeft door de Bijbel heen een hele geschiedenis meegemaakt, menselijk gesproken. Tussen de eerste en laatste bladzijde van de Bijbel komt Gods Geest op allerlei manieren in actie en ter sprake waardoor Zij zich meer en meer ontvouwt.

Ontvouwen

Wat ik inmiddels geleerd heb van het lezen van biografieën is dit: Lees verder Biografie van de Geest →

Artikel, Atheïsme, Bijbel, Christelijk geloof, Christendom, Confessioneel-Credo, Cultuur, Geloof, God, Goede Vrijdag, Iconografie, Jezus Christus, Kerkgeschiedenis, Kunst, Kunstgeschiedenis, Lijdenstijd, Missionair, Pasen, Passie, Schilderkunst, Stille Week

Passie en Pasen in de kunst (5) – Picasso

Stof van de ziel blazen

Door de kunst wordt het stof van ons dagelijks leven van onze ziel geblazen, zo zei de Spaanse schilder Pablo Picasso (1881-1973). Hij heeft met zijn beeldhouw- en schilderkunst vele kunstenaars geïnspireerd, mede door een belangrijke bijdrage te leveren aan de moderne kunst waarvan het kubisme er één is. Het kubisme is te herkennen aan het gebruik van geometrische vormen als bol, kegel en vierkant in een driedimensionale setting. De schilder kijkt met een nieuw perspectief, o.a. de waarneming met één oog waarmee dieptewerking anders is. Probeer dat meer eens uit.
Daarnaast heeft Picasso veel bijgedragen aan het expressionisme waar de innerlijke visie en emoties van de kunstenaar ongegeneerd alle ruimte krijgt op het schilderdoek.

Afkeer

Het schilderij van Picasso dat ik hier de aandacht wil brengen, werkt ook met die wat vervreemdende perspectieven alsook met het expressieve  en het kubistische. Daarbij: het wil het stof van de ziel blazen.

Picasso – Crucifixión (1930)

 

We zien wat menselijke gedaanten, dobbelstenen, kledingstukken, doeken, speren, feestartikelen, de zon met een zonnebril, de maan die vooral groen uitslaat. Bepaalde figuren zijn groot afgebeeld, andere weer kleiner tot heel klein, zoals de ridder op het paard en de figuur die op een ladder een spijker timmert. Lichaamsdelen als benen zitten niet Lees verder Passie en Pasen in de kunst (5) – Picasso →

Alexanderkerk, Artikel, Bijbel, Bijbelstudie, Christelijk geloof, Christendom, Confessioneel-Credo, Cultuur, Dominee, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Godsbeelden, Kerk, Kerkgeschiedenis, Meditatie, Protestantse Kerk in Nederland, Theologie

De mystieke Kuyper

“Onder, dieper nog dan uw hart leeft uw ziel”, zo begint dr Abraham Kuyper (1837-1920) zijn meditatie over Psalm 73,vers 28 (Nabij God te zijn, boek I, 1908, p.1). Dit prikkelt mijn visuele voorstellingsvermogen. Of wat te denken van  deze verrukkelijke zinnen in een andere meditatie over het grote gebod en dan met name over God liefhebben met geheel uw ziel (Matteüs 22, vers 37) in het Nederlands van begin 20e eeuw:

“Eerst als het wordt een God liefhebben ook met geheel uw hart, begint die liefde in echt menschelijke gewaarwording u te doortintelen. Die liefde van het hart is onweerstaanbare wederzijdsche aantrekking.
Meer dan eens wordt ze daarom als “een kleven van de ziel aan God” in de Schrift aangeprezen. […] Wat nu in de natuur aantrekkingskracht heet, heeft in het geestelijke liefde. Liefde is niet iets gemaakts, iets bestudeerds, maar een vanzelfsheid.” (p.248)

Smaakmakers

Alleen al die woorden ‘doortintelen’, ‘het kleven van de ziel aan God’ en ‘vanzelfsheid’ zijn smaakmakers in deze zinnen. Moeten ze gelijk begrepen worden? Nee, daarvoor zijn het meditaties. Deze meditatieve teksten zijn vruchten van Kuypers persoonlijke omgang met God. Geen exegetische spitsvondigheden of wat pennenstreekjes die zo weer vergeten zijn. De hooggeleerde is nederig naar God toe. God is groots in hoe Hij de mens aanraakt. Die ontmoeting mondt uit in “volzaligheid” (p.3). De pen van Kuyper schetst die majestueus.

Ik moest even met mijn ogen knipperen, Lees verder De mystieke Kuyper →

Bijbel, Christendom, Cultuur, Film, Fotografie, Geloof, God, Kerk, Kerkgeschiedenis, Kunst, Lijdenstijd, Literatuur, Muziek, Pastoraat, Tweede Wereldoorlog, Vocaal, Youtube

Dodenherdenking 4 Mei en de Krokus

Ieder jaar komt de discussie weleens voorbij: wie herdenken we nou tijdens dodenherdenking op 4 mei? Zijn het de doden die door het nazistische geweld in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, zoals de zes miljoen joden en daarbij talloze zigeuners, homoseksuelen en gehandicapten? Of zijn het alle “slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en oorlogssituaties en vredesmissies nadien” zoals ik kan lezen op de website van Nationaal Comité 4 en 5 mei?

Ingekleurde filmpjes

Discussie of niet, als Dodenherdenking dichterbij komt en de reclamespotjes op Tv en radio spreken over het herdenken en onze vrijheid, dan ben ik er meer mee bezig. Ik lees er wat over. Onlangs heb ik het boek “De tatoeëerder van Auschwitz” (Heather Morris) gelezen. Een bijzonder heftig relaas van iemand die in Auschwitz de taak had om de nummers op de armen van de gevangenen te tatoeëren. Ik kijk op YouTube en Netflix documentaires over de oorlogstijd. Steeds meer filmpjes worden ingekleurd zodat het effect van kijken nog sterker wordt. Onder andere heb ik een ingekleurd en op high definition niveau gebracht filmpje gezien dat daags na de bevrijding van concentratiekamp Dachau is gemaakt door de Amerikaanse bevrijders.
Waarschuwing: als je kijkt, Lees verder Dodenherdenking 4 Mei en de Krokus →

Christendom, Cultuur, DmB St. Diensten-met-Belangstellenden, Ecclesiologie, Fotografie, Geloof, God, Jezus Christus, Kerk, Kerkgeschiedenis, Kunst, Meditatie, Monitor, Pastoraat, Stichting DmB, Theologie

Er even tussenuit bij de Sagrada Familia

2 reacties

“Is die kerk nou nog niet klaar?”, zo klonk het bijna als een verzuchting. Ik had verteld van mijn vakantieplannen om onder andere de Sagrada Familia in het Spaanse Barcelona te bezoeken. Deze kerk is een bouwproject, eerder een schepping van bovenmenselijk formaat, zo’n 135 jaar geleden begonnen door de geniale architect en kunstenaar Emanuel Gaudí. Inderdaad is het gebouw niet gereed. Data van wanneer de kathedraal echt klaar zou kunnen zijn variëren van 2026 tot 2032.

Sagrada Familia – Wat woont God mooi

Binnen in de Sagrada Familia doet de symmetrische schoonheid van de kerk pijn aan de ogen (foto: R.J. van Amstel)

Over de Sagrada Familia is veel te vertellen. Elk stukje steen straalt symboliek. De kerk ademt van binnen absolute schoonheid uit. De symmetrie en de indeling van de ruimte zijn strak gedaan en vol van rust en ontspanning. Mijn ziel vol dagelijkse onrust heeft balans te zoeken. “Wat woont God mooi”, zo was mijn eerste ervaring toen ik de kerk binnenging. Wiskundig is de kathedraal een plaatje. Decoratief een feest voor het oog. Genadig richting het hart. Verrukkelijk voor de ziel, want God voelt echt nabij.

Het contrast tussen binnen- en buitenkant van de kerk lijkt nogal schril. Terwijl binnen een feest het daglicht wordt opgevangen en gedeeld door glas-in-lood, versieringen en kunstwerken, Lees verder Er even tussenuit bij de Sagrada Familia →

Christendom, Cultuur, Ecclesiologie, Facebook, Fotografie, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Kerk, Kerkgeschiedenis, Kerkklanken, Meditatie, Missionair, Protestantse Kerk in Nederland, Zunderdorp

Kerken en kerkjes (500 jaar Reformatie)

Kerkje in Christchurch (foto: Henk Hagedoorn)

Nieuw-Zeeland staat bekend om zijn schitterende vergezichten, ruw-mooie gebergten en aardige mensen. Ook heeft het als decor van de Lord of the Rings-films gediend. Op het netvlies staan de aardbevingen die de stad Christchurch voor een belangrijk deel een aantal jaren geleden, letterlijk ruïneerden.

Schattig

Zunderdorper en dorpsgenoot Henk Hagedoorn is in dat land op vakantie geweest. Zijn belevingen en verhalen zijn terug te lezen op zijn Facebookpagina. Met mooie zelf-geschoten foto’s geeft hij een boeiend inkijkje. Bij zijn 7e post heeft hij een foto van een typisch Nieuw-Zeelands kerkgebouw geplaatst. Lees verder Kerken en kerkjes (500 jaar Reformatie) →

Christendom, Cultuur, Fotografie, Geloof, God, Gods Koninkrijk, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kerk, Kerkgeschiedenis, Kerkklanken, Kunst, Lijdenstijd, Meditatie, Pasen, Passie, Pastoraat, Stille Week, Theologie, Tweede Wereldoorlog, Zunderdorp

Overrompelend (Pasen in Dachau)

4 reacties

Blik uit het raam van een barak in concentratiekamp Dachau (foto: R.J. van Amstel)

Soms kun je dat hebben: overrompelende kunst. Een muziekstuk, een liedje op de radio, een schilderij, een tekening, een ruimte, een beeldhouwwerk, een foto – je wordt werkelijk in de houdgreep genomen door het kunstwerk. Het laat je niet meer los en kerft zich in het behang van je ziel. Zoiets gebeurde mij vorig jaar tijdens een vakantie in Zuid-Duitsland. Ik heb onder andere het concentratiekamp Dachau vlakbij München bezocht. In de Tweede Wereldoorlog hebben daar vele joden een gruwelijke dood gevonden.

Het lopen door het hek met daarboven de woorden “Arbeit macht frei” doet wat met me. Op het immens grote binnenplein zie ik rechts grote gebouwen waar Lees verder Overrompelend (Pasen in Dachau) →

Bijbel, Bijbelstudie, Christendom, Eindtijd, Geloof, Gesprekskring, God, Gods Koninkrijk, Godsbeelden, Goede Vrijdag, Jezus Christus, Kerk, Kerkgeschiedenis, Openbaring, Pastoraat

Bestaat de hel?

24 reacties

(fotograaf onbekend)
(foto via Facebook; fotograaf onbekend)

Liefst zou ik gewoon direct met de deur in huis vallen en “Nee” willen antwoorden op de vraag of de hel bestaat. Niet langer zou ik er omheen willen draaien. Over het thema “hel” heb ik afgelopen jaren verschillende keren gesproken tijdens Bijbelstudiegroepen en tijdens individuele pastorale gesprekken. Nagedacht met jongeren en ouderen. Iedere keer valt me op hoe bepaalde angsten zich laten horen als de hel ter sprake komt. En bij de meesten is die angst door anderen aangepraat. Daarbij: de tendens bespeur ik ook, dat de hel steeds minder in beeld is. Klik hier voor een voorbeeld eerder in 2020. Er wordt zelfs een studiedag aan gewijd bij de Theologische Universiteit Kampen, vrijdag 14 februari 2020, klik hier.

Bij mijn zoektocht en nadenken over deze ingewikkelde thematiek heb  ik natuurlijk de bijbel gebruikt als bron. Daarbij heb ik diverse boeken en artikelen gelezen. Diverse (Nederlandstalige) blogs, zoals van ds Mirjam Kollenstaart,  ds Wim de Bruin en Paul Delfgaauw, hebben mijn aandacht gehad en geholpen bij de vorming van een eigen mening.

Driscoll: “Geen christen? Dan naar de hel”

In januari van het jaar 2014 trof me een tweet van de Amerikaanse dominee Mark Driscoll: Lees verder Bestaat de hel? →