Vloeken in/buiten de kerk

Even bijkomen van wat ik eerder vanmiddag gelezen heb. In Trouw is een interview gepubliceerd met Rikko Voorberg (theoloog en voorganger in Amsterdam) die een pleidooi houdt voor vloeken in de kerk, althans dat dacht ik te lezen in de tekst. Klik hier voor het interview. Bij het lezen en herlezen werd ik meer en meer onrustig. Heeft Rikko Voorberg nu echt een punt of is het gewoon rellerig doen door een steen in de kabbelende kerkvijver gooien?

Wat ik als lezer van het interview begrepen heb is dat de kerk en dan vooral het kerkvolk meer een vuist dient te maken. Krachtig en helder optreden in plaats van een zijig midden houden. Dat de kerk meer zichtbaar mag worden in een stekelige omgeving, daar ben ik het mee eens. Ik betwijfel of die kracht zichtbaarder, hoorbaarder, tastbaarder wordt als in de kerk krachtig gevloekt moet worden. Ik ben in ieder geval niet overtuigd door zijn pleidooi en zijn manier van argumenteren:
1. Voorberg verwijst naar het Oude Testament. In het Oude Testament duikt regelmatig het woord vloek(en) op. Ik ben benieuwd welke tekstplaatsen Voorberg in gedachten heeft om zijn argument te verduidelijken.
2. Hij wijst erop dat er achter “God verdomme” nog een plus komt: God verdomme +. God heeft iets of iemand te verdoemen, “dingen die echt niet kunnen”, zo zegt Voorberg. Het voorbeeld dat hij geeft is deze: “God verdomme oorlog”. Wat wordt dan precies gezegd of gebeden? Tuurlijk, oorlog mag echt niet. Gaat God beter luisteren als een krachtterm klinkt in een godshuis?
3. Ik maak als gelovige en predikant deel uit van de kerk van Jezus Christus. Hij is het Hoofd. Mocht Voorberg dat wel weten, dan ben ik heel benieuwd waar hij in het Nieuwe Testament Jezus Christus hoort vloeken of verdoemen in de tempel. Wel ken ik de uitspraak van Jezus om je vijanden lief te hebben…
4. Voorberg gaat verder niet op de (etymologische) oorsprong van het godverdomme of “God verdomme” – ik las op Twitter deze reactie:

“Weet die dominee niet dat ‘God verdomme’ een verbastering is van ‘God verdoem mij’?”

Husselt Voorberg niet een aantal dingen door elkaar? Ik laat het me graag uitleggen.
5. Als voorganger in een kerkdienst zal ik nooit en te nimmer bidden dat God iets moet verdommen/verdoemen. Een biddende gemeenschap wordt naar mijn indruk een club van schreeuwlelijkerds als dergelijke taal in de ruimte van een godshuis wordt gebruikt.

Dat de kerk krachtig(er) en helder haar stem heeft te verheffen in de samenleving, zeker. Alleen God verhoede dat dat dient te gebeuren door middel van krachttermen. Die herbergen veel lawaai, maar getuigen vaak niet van geloof.

ds Robert-Jan van Amstel, 4 september 2014; aangepast 23 september 2014

UPDATE vr. 5.9.2014: inmiddels hebben ruim 1000 mensen die vooral via Twitter, Facebook en links in andere blogs en artikelen hier zijn gekomen, mijn blog gelezen. Niet alleen mijn gevoelige snaar is geraakt door het interview in Trouw, ook bij diverse anderen. Uit de reacties heb ik o.a. begrepen dat Rikko Voorberg eerder deze week een preek had gepubliceerd in NRC Next. Via Blendle heb ik inmiddels de preek gelezen.
Dagblad Trouw heeft op die preek ingehaakt door gisteren een interview met Voorberg te plaatsen. Nu ik de preek van Voorberg zelf gelezen heb, vind ik de inhoud van het Trouw-artikel waarop ik mijn bovenstaande blog/reactie heb gebaseerd niet direct overeenkomen met die van Voorbergs preek. Ik bezin me nog op een vervolgreactie.
UPDATE di. 23.9.2014: het pleidooi van collega Rikko Voorberg is niet om te gaan vloeken in de kerk, maar juist buiten de kerk.

UPDATE 2: de jongerensite EO Beam (klik hier) en blog Staat Geschreven (klik hier) schenken aandacht aan het pleidooi van Voorberg en de reacties daarop.