Vaag wordt gaaf

Pinksteren heeft iets vaags anno nu of meestal. Als je kijkt naar concreetheid, dan neemt die zienderogen af naarmate de christelijke feesten vorderen. Met Kerst heb je een kribbe met een pasgeboren kindje. Op Goede Vrijdag herdenken we Jezus’ sterven aan een kruis op Golgotha. Een paar dagen later, met Pasen, ontmoeten we de Opgestane, Met Hemelvaart keert Hij terug naar God. Hij verdwijnt achter een wolk, aan het zicht onttrokken. Dan moet Pinksteren nog komen…

Enthousiast

Voordat Hij terugkeert naar de hemelse gewesten, belooft Jezus zijn leerlingen de Geest. Hij laat ons niet alleen. Tien dagen later, dus 50 dagen na het verlaten van het graf, gebeurt waarvan het bekende relaas in de Bijbel, Handelingen 2, verhaalt. Wanneer je dat leest is van vaagheid geen sprake. Laaiend enthousiast waar woorden tongen versnellen, vertellen de leerlingen van Jezus over Gods grote daden. Het wonder van Pinksteren is het verdwijnen van de angst bij Petrus en de zijnen zoals die er tot dan toe was (Johannes 20, vers 19). Luidkeels en glashelder klinkt het in én uit de harten van discipelen: Jezus lééft. Het werk van God is niet te keren. Wat in Jezus tot bloei is gekomen, moet de wereld over.

Waar zijn de engelen?

In Jeruzalem uitvouwt Pinksteren zich een feest. Er hoeft geen Mobiele Eenheid of politie aanwezig te zijn om orde en rust te handhaven. Geen wanklank te bekennen. Tuurlijk, er zijn een paar spotters. Zij hebben het idee dat al die glossolallende Godgelovige mensen onder invloed zijn van teveel alcoholica. Ja, inderdaad, al die mensen zijn onder invloed van Spiritus Sanctus, de Heilige Geest.

Eén categorie feestgangers ontbreekt, namelijk de engelen. Zij brachten de blijde boodschap van de geboorte van Jezus aan de herders. Engelen waren in het open graf en zeiden: “Hij is niet hier.” Zij spraken tot de leerlingen terwijl zij naar de hemel staarden als Jezus achter een wolk verdwijnt: “Wat staan jullie naar de hemel te kijken?” (Handelingen 1, vers 10 en 11)

Nu, bij de uitstorting van de Heilige Geest schitteren de engelen door afwezigheid. Dat is geen toeval. Alsof de engelen nu even in de hemel mogen blijven, want het is nu aan mensen om de blijde boodschap, het Evangelie, te verkondigen. Het verhaal van Jezus dóórvertellen. Laten zien dat er een God is die Liefde in zijn hart heeft, een liefde voor mensen, voor alle mensen. Grenzeloze liefde, trouw, vriendschap. Vaag wordt gaaf.

Heilige adem

De onlangs overleden dichter-theoloog Huub Oosterhuis zegt het zo: “‘Mensen bewerken’ – dat wordt toegeschreven aan de Heilige Geest: harde harten masseren dat zij gaan bloeien; harde taal verzachten, nuanceren, doen zwijgen; slappe handen stevig maken – dat zij het goede doen dat moet gedaan: dàt bewerkt de heilige adem – die maakt ons ontvankelijk voor de Naam ‘Ik zal er zijn’; vormt ons naar die Naam, dat wij leren hoe wij er moeten zijn voor elkaar, in deze immense wereld; hoe wij ‘er toe doen’”.

Geen bel lucht

Als we hierover doordenken dan is het Pinksterfeest juist verre van vaag. Geen bel lucht, maar iets gaafs opbouwen. En soms lijkt het erop, dat het gave en goede dat we doen door iets of iemand anders wordt bekrast tot iets vaags. De moed kan je in de schoenen zakken. De Geest wil ons helpen, ons bezielen, ons aanstoten, porren in de zij: als mens ben je uniek, met jouw talenten en jouw gaven. Deze Geest schenkt leven als Adem van alle leven.

“Toen hoorde ik een stemgeluid,
een stem die tot mij sprak:
Mensenkind, sta op, recht overeind,
Ik wil tot jou spreken.
Toen, terwijl Hij tot mij sprak,
kwam over mij de geest
en deed mij staan, recht overeind.” (Ezechiël 2,1; vertaling: Huub Oosterhuis)

Vaag wordt gaaf, juist concreet met de Geest van God.
Daar ben jij één van, toch?

Robert-Jan van Amstel, vrijdag 19 mei 2023 tussen Hemelvaart en Pinksteren in.
(bovenstaande tekst is opgenomen in het kerkblad SamenSpel van de Gereformeerde Kerk van Putten, uitgave mei-juni 2023)

Bronvermelding: het plaatje in de header van dit bericht is een uitsnede van het schilderij “Pinksteren” van de Amerikaanse kunstenaar He Qi.